Nefarious

Nefarious is een spel dat vorige maand in Essen is uitgekomen. Van tevoren had ik dit spel niet opgemerkt, maar ik heb het de afgelopen weken een paar keer kunnen spelen. En het blijkt toch een best vermakelijk spelletje te zijn, met een leuk thema: kwaadaardige wetenschappers die proberen de wereld te veroveren met de meest vreemde uitvindingen.

Het basisprincipe van Nefarious is bekend van kaartspellen als Race for the Galaxy en San Juan. Er zijn iedere beurt een vast aantal mogelijke acties, en alle spelers kiezen er daarvan in het geheim eentje uit. De gekozen acties worden tegelijk openbaar gemaakt, en daarna worden deze acties alleen uitgevoerd. Een verschil met de eerder genoemde spellen is dat je alleen de actie uitvoert die je zelf gekozen hebt. Je kan dus niet meeliften op de acties van je medespelers.

En welke mogelijkheden heb je zoal in een beurt? De eerste actie die je kan doen is Speculeren. Kies je deze actiekaart, dan mag je een minion ("handlanger") plaatsen bij een van de vier mogelijke acties. In iedere volgende beurt verdient deze minion 1 geld voor je, als je linker- of rechterbuurman deze actie kiest om uit te voeren. En als je beide buren dezelfde actiekaart kiezen, dan krijg je natuurlijk 2 geld voor iedere handlanger die je op deze actie hebt geplaatst.

De tweede mogelijke actie is Uitvinden. Dit is het hart van het spel. Als je deze actie uitvoert, dan mag je een uitvinding spelen. Daar moet je natuurlijk wel de kosten voor betalen. Iedere uitvinding is een aantal punten waard, en de meeste uitvindingen hebben ook nog een speciale eigenschap. Die voer je uit als je de uitvinding bouwt. Als je bijvoorbeeld het "robot-huisdier" (zie het plaatje rechts) neerlegt, dan ontvang je een kaart van de uitvindingenstapel en 2 geld. Het "diepzeemonster" levert je geen bonus op, maar is wel 6 punten waard.

En ten slotte, de acties "Onderzoeken" en "Werken" leveren je een kaart en/of geld op.

Wie het eerst 20 punten aan uitvindingen voor zich op tafel heeft liggen, heeft de wereldheerschappij veroverd, en is de winnaar. Dit duurt meestal zo'n 20 minuten, want Nefarious is een vlot spelletje, met hele simpele regels. Maar de basisregels zoals ik die tot nu toe heb uitgelegd, worden bij ieder spel dat je speelt een beetje aangepast. Er is namelijk een grote stapel met "twists": kaarten met een extra spelregel erop. Aan het begin van ieder spel worden er 2 opengedraaid, zodat ieder spel anders is.

Zo zal een spel waarin je bij het uitvinden maar de helft van de normale prijs hoeft te betalen, veel sneller gaan dan een spel waarbij je aan het begin van iedere ronde een deel van je geldvoorraad moet inleveren. Ook zijn er kaarten die je extra handlangers geven, of die je extra kaarten laten trekken of betalen voor bepaalde acties.

Zonder de twists zou Nefarious een redelijk spelletje zijn, dat je na 3 of 4 keer spelen wel gezien hebt. Met de twists blijft het spel veel langer fris, want bij ieder spelletje moet je van tevoren al inschatten welk effect de combinatie van de twee nieuwe regels gaat hebben op het spelverloop. Een goede vondst dus, waarin je de hand van de maker duidelijk kan herkennen. (Donald X. Vaccarino heeft naast Nefarious ook Dominion en Kingdom Builder getrokken, waarin je dezelfde variabele spelopzet tegenkomt.)

Door de herspeelbaarheid en de korte tijdsduur is Nefarious een echte aanrader. Het spelmateriaal is mooi vormgegeven, van de voorkant van de doos tot de uitvindingskaarten. Minpuntjes zijn er echter ook: het is op de markt gebracht door een kleine Amerikaanse uitgever, waardoor de oplage klein is, het spel in Europa nauwelijks te koop is (behalve op Spiel), en de prijs toch wel erg hoog is voor een simpel kaartspel (ca. 35 euro). Of dat het waard is, moet iedereen voor zichzelf maar bepalen, maar ik kan je in ieder geval aanraden om het spel eens te proberen. Minstens 2 keer natuurlijk, zodat je zelf kan ervaren hoe verschillend het spelverloop kan zijn.